گسترش نیوز: در شرایطی که هزینه ساختوساز بهطور مستقیم تحت تأثیر نوسانات ارزی و تورم قرار دارد، عرضه زمین به مردم میتواند نقطه شروعی برای کاهش فشار مالی بر دهکهای پایین باشد. وقتی زمین بهعنوان اصلیترین نهاده تولید مسکن در اختیار خانوادهها قرار گیرد، بخش بزرگی از هزینه اولیه پروژه حذف میشود و امکان ورود اقشار کمدرآمد به چرخه ساختوساز فراهم میگردد.
این سیاست علاوه بر کاهش هزینهها، نوعی مشارکت اجتماعی در تولید مسکن ایجاد میکند. خانوادهها با در اختیار داشتن زمین، انگیزه بیشتری برای سرمایهگذاری در ساخت خانه خواهند داشت و میتوانند با استفاده از تسهیلات بانکی یا حمایتهای دولتی، پروژههای کوچک اما پایدار را پیش ببرند. چنین رویکردی به جای تمرکز صرف بر انبوهسازی، ظرفیتهای خرد و محلی را فعال میسازد.
از سوی دیگر، عرضه زمین به مردم میتواند به توسعه متوازن شهری کمک کند. اگر این زمینها در مناطق دارای زیرساخت مناسب واگذار شوند، علاوه بر تأمین مسکن، به رشد اقتصادی محلی و ایجاد فرصتهای شغلی نیز منجر خواهد شد. در مقابل، واگذاری زمین در مناطق فاقد خدمات شهری، تنها به گسترش سکونتگاههای غیررسمی و مشکلات اجتماعی جدید دامن میزند.
نکته مهم در این سیاست، نحوه مدیریت و نظارت بر فرآیند واگذاری است. اگر زمینها بدون ضابطه و صرفاً برای رفع فشار کوتاهمدت عرضه شوند، احتمال سوداگری و تبدیل آنها به کالای سرمایهای افزایش مییابد. بنابراین، دولت باید با وضع قوانین شفاف و ابزارهای نظارتی، اطمینان حاصل کند که زمینهای واگذار شده واقعاً به ساخت مسکن برای دهکهای پایین منجر میشوند.
در نهایت، عرضه زمین به مردم تنها زمانی میتواند به یک راهکار پایدار تبدیل شود که با سایر سیاستهای حمایتی مانند اعطای وام ارزان، تأمین مصالح ساختمانی و ایجاد زیرساختهای شهری همراه گردد. ترکیب این اقدامات، نهتنها امکان خانهدار شدن اقشار کمدرآمد را افزایش میدهد، بلکه اعتماد عمومی به سیاستهای مسکن دولت را نیز تقویت خواهد کرد.
نماینده مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: زمین مهمترین هزینه در قیمت تمام شده مسکن را دارد و باید با عرضه زمین به مردم و اجازه ساخت مسکن تکطبقه، این انحصار شکسته شود و به این ترتیب تنها راه خانهدار کردن مردم و به خصوص اقشار متوسط و پایین جامعه عرضه زمین به مردم به شکل رایگان است و دولت در این زمینه اصلا عملکرد مناسبی نداشته است.
جبار کوچکینژاد، عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با اشاره به این موضوع که مسکن به عنوان یک نیاز ضروری مردم مطرح است و باید در راستای حل مشکل خانوارها در این زمینه اقدامات جدی صورت بگیرد، تصریح کرد: قانون وظایفی بر عهده دولت قرار داده و هدف این است که در نهایت دسترسی عموم مردم به مسکن مناسب تسهیل شود. در برنامه هفتم پیشرفت مصوباتی در این زمینه گنجانده شد و دولت باید آنها را اجرایی کند.
وی ادامه داد: قرار بود دولت زمینه را برای ساخت یک میلیون مسکن مهیا کند. طی چند سال حاکمیت نتوانسته است به تحقق این امر بپردازد. شواهد نشان میدهد که دولت نمیتواند موفقیتی در امر ساخت مسکن داشته باشد. به همین دلیل، در قانون برنامه هفتم پیشرفت پیشبینی شده است که ساخت و ساز مسکن به مردم سپرده شود.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: دولت وظیفه دارد به عرضه زمین به متقاضیان بپردازد و تسهیلات ساخت مسکن مناسب نیز در اختیار آنها قرار دهد. به این ترتیب، زمینه برای ساخت مسکن در سطح خرد فراهم میشود و افزایش عرضه زمین صورت میگیرد. زمین مهمترین هزینه در قیمت تمام شده مسکن را دارد و باید با عرضه زمین به مردم و اجازه ساخت مسکن تکطبقه، این انحصار شکسته شود و به این ترتیب تنها راه خانهدار کردن مردم و به خصوص اقشار متوسط و پایین جامعه عرضه زمین به مردم به شکل رایگان است و دولت در این زمینه اصلا عملکرد مناسبی نداشته است.
کوچکینژاد گفت: زمین یکی از مهمترین نیازها در بخش مسکن است و قسمت زیادی از هزینه مسکن را تشکیل میدهد. در برخی از مناطق مانند شمال کشور زمین محدود است و یا برخی دستگاهها در مقابل عرضه زمینهایشان مقاومت میکنند. به دلایل مختلف میبینیم که وزارت راه و شهرسازی نتوانسته طی یک سال و نیم گذشته به الحاق حدود ۱۰۰ هزار هکتار زمین به بخش مسکونی کشور اقدام کند.
وی ادامه داد: در برخی موارد که زمین به مردم عرضه شده است، بانکها همکاری لازم را نداشتهاند و تسهیلات داده نشده است. به هر حال، در نهایت شاهد عدم رونق گرفتن مسکن و افزایش ساخت و ساز در سطح خرد هستیم. در حالی که بر اساس قانون برنامه هفتم پیشرفت باید این اقدامات صورت میگرفت.
در صورت تمایل به پیگیری اخبار روز حوزه مسکن و آخرین تحولات در بازار اجاره، سرویس راه و مسکن پایگاه خبری گسترش نیوز را دنبال کنید.
